گفتاری درباره چالش های پیش روی سلامت روان و اعتیاد در ایران

Authors

جعفر بوالهری

jafar bolhari mental health research center, tehran psychiatric institute, mansoori alley, niayesh st., sattarkhan ave., tehran, iran, ir. fax: +9821-66506853تهران، خیابان ستارخان، خیابان نیایش، خیابان شهید منصوری، مرکز تحقیقات بهداشت روان، انستیتو روانپزشکی تهران. دورنگار: 66506853-021 سیدوحید شریعت

seyed vahid shariat mental health research centerمرکز تحقیقات بهداشت روان

abstract

فکر نشر ویژه نامه حاضر زمانی ایجاد شد که در کنار غفلت، سستی ها، تهدیدها و مانع­های پیش­روی بهداشت روان و پیش­گیری از سوء­مصرف مواد در کشور، تهدید مرگ بار دیگری بدن علاقه­مندان و دلسوزان برنامه بهداشت روان و پیش­گیری از اعتیاد را به لرزه درآورد. این تهدید انحلال تشکیلات ضعیف سلامت روان و اعتیاد در وزارت بهداشت بود، که به­صورتی پنهان، آرام و بدون انجام فرایند کارشناسی از اواخر سال 1388 آغاز شد و تاکنون با طفره­رفتن مسئولان از پاسخ­گویی به چراها و چگونه ها همراه بوده است. با این­که آب های ویران­گر و نگرانی ها از آسیاب و آسیاب بان دور شده است و مدیران و کارگزاران مدیریت سلامت روان و اعتیاد با کوششی خستگی­ناپذیر ادامه راه می دهند، سایه تهدید و غفلت همچنان بر سر سلامت روان جامعه سنگینی می کند. این شماره در نظر دارد با یاری­جویی از دانش و تجربه صاحب نظران به چاره­جویی این مهم بپردازد.پس از جلب رضایت مدیران سلامت روان و اعتیاد در وزارت بهداشت برای فراخوان ارسال مقاله، گزارش و نقطه نظر درباره چالش­های پیش­روی بهداشت روان و پیش گیری از اعتیاد، نشستی تخصصی با حضور صاحب­نظران و تصمیم­گیران حوزه سلامت روان و اعتیاد در انستیتو روان پزشکی تهران تشکیل شد، تا با گردآوری مباحث و دیدگاه­های مطرح­شده بتوان دورنمایی از چالش­های پیش روی بهداشت روان و اعتیاد را ترسیم کرد تا بدین­وسیله سیاست­گزاران، پژوهشگران و متخصصان بتوانند دقیق­تر و علمی­تر به موضوع بپردازند. یافته های این جلسه در یک مقاله با عنوان «چالش های بهداشت روان و اعتیاد: گزارش نشست تخصصی» آورده شده است (منصوری، شریعت، میرزایی، دارالشفا و بوالهری، 2011). تعدادی از مقاله­ها نیز دربرگیرنده نظر تخصصی و ارزشمند مرتبط با موضوع و بیان­کننده دیدگاه­های نو یا بخش­های مغفول­مانده بهداشت روان و اعتیاد است. این مجموعه مقاله بیان­گر دیدگاه­ها و تجربه طولانی متخصصانی است که گاه تنها اشاره­ای از آن­ها می تواند ره­گشای بخشی از چالش ها و نگرانی های سامانه سلامت روان باشد، از جمله می­توان به مقاله­های «سلامت روانی- اجتماعی و راهکارهای بهبود آن» و «برخی از چالش های بهداشت روان و اعتیاد در ایران» اشاره کرد که با ارایه گزارشی از روند موجود و نگرانی­ها، به چاره­جویی پرداخته­اند و راهکارهایی برای برون رفت از وضعیت موجود بیان کرده­اند (نوربالا، 2011؛ صابری زفرقندی، 2011). روان پزشکی جامعه­نگر (اجتماعی) شاید یکی از مهم­ترین زمینه­های نادیده گرفته­شده روان پزشکی جامعه امروز ماست. در کشور ما روان­پزشکی به درمان در کلینیک و بیمارستان های دربسته به سبک 50 سال پیش منحصر شده است. چند گزارش از اقدامات ارزشمندی که در این زمینه در سال­های اخیر و با ابتکار بخش خصوصی و همکاری دلسوزان دانشگاهی انجام شده است، در این شماره آمده است؛ «گشودن درها؛ مقایسه سامانه سلامت روان ایتالیا، اتریش و ایران»، «گزارش بازدید از یک خانه اسکان حمایتی بیماران روانی» ، «مروری بر برنامه های آموزش روان پزشکی جامعه­نگر» و «آموزش روان­پزشکی در بهداشت روان: گزارش یک تجربه» از آن جمله هستند (طاهرخانی، 2011؛ زارعی، احمدزاداصل و بوالهری، 2011؛ شریفی، 2011؛ قاسم­زاده، 2011). برنامه ادغام سلامت روان در خدمات بهداشتی اولیه هم به عنوان برنامه­ای با بیش از 20 سال سابقه در کشور مورد توجه قرار گرفته و شریعت و همکاران (2011) در مقاله­ای بررسی­های مربوط به آگاهی، نگرش و رضایت مندی مراجعان و کارکنان سامانه سلامت روان را به طور نظام­مند مرور کرده اند. برنامه­ریزان و مسئولان سلامت روان هم مانند سایر بخش ها در سال­های اخیر به کاربرد رایانه و فن­آوری­های نو در گردآوری و تحلیل گزارش­ها روی آورده­اند. دو مقاله «طراحی سامانه ثبت خودکشی در کشور» و «پراکندگی جغرافیایی نیروی انسانی در سامانه ارایه خدمات سلامت روان در سال 1386» از جمله این تلاش هاست (حاجبی و همکاران، 2011؛ احمدزاداصل و همکاران، 2011). اعتیاد جنبه دیگری است که تعدادی از مقاله­های این ویژه نامه به آن پرداخته­اند. «بررسی کیفی نیازهای زنان برای درمان اعتیاد» و «ارتباط اعتیاد، تاب­آوری و مؤلفه­های هیجانی» از این دست هستند (رحیمی­موقر، ملایری­خواه لنگرودی، دلبرپور احمدی، امین اسماعیلی، 2011؛ محمدی، آقاجانی، زهتاب­آور، 2011).امیدواریم این ویژه نامه با پرداختن به برخی از مهم­ترین موضوع­ها و چالش­های بهداشت روان و اعتیاد کشور و بررسی آنها از جنبه­های گوناگون و ارایه راهکارهایی برای برخورد با آنها، نقشی هر چند اندک در بهبود شرایط کشور داشته باشد و شاید که این نشر سندی از تلاش خبرگان و آگاهان و گامی در راه رسیدن به اتفاق­نظر در تحلیل وضع موجود و تلاش برای تأمین سلامت روان جامعه باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

برخی از چالش های بهداشت روان و اعتیاد در ایران

پیرو فراخوان مسئولان محترم مجله روان­پزشکی و روان شناسی بالینی ایران برای نظرخواهی از صاحب­نظران حوزه سلامت روان در مورد «چالش­های پیش­روی بهداشت روان و پیش­گیری از سوءمصرف مواد در ایران»، نخستین نشست علمی «بررسی چالش­های سلامت روان و نظام سلامت روان در مراقبت­های بهداشتی اولیه کشور» در سال­روز ولادت امام حسن مجتبی (ع)، برابر با چهارم شهریور سال 1389 هجری شمسی به دعوت انجمن علمی روان­پزشکان ایر...

full text

اشاره - چالش های پیش روی جغرافیدانان

علوم جغرافیایی به مکان ومردمی که درآن زندگی می‌ کنند می ‌پردازد. به اینکه مکان چطور از مردمی که درآن زندگی می ‌کنند تأثیرمی ‌پذیرد و برآنها تأثیرمی ‌گذارد. جغرافیا پیرامون مکان درمقیاس ‌های مختلف، ازسطح محلی،ملی، منطقه ‌ای تا جهانی می ‌چرخد. بااینحال یک جغرافیدان باید بداند که رابطه بین مردم ومکان به هیچ وجه رابطه ‌ای یک بعدی نیست،این رابطه بخشی ازیک شبکه پیچیده روابط است و مردمی که دراین شبکه ...

full text

فصلنامه‌ی طب اعتیاد؛ ده چالش اصلی فرا روی شبکه‌ی درمان اعتیاد در ایران

شبکه‌ی درمان اعتیاد در ایران با نزدیک به سه هزار مرکز درمانی سرپایی، هزار مرکز درمان اقامتی، چند مرکز درمان بستری تخصصی و عمومی و بیش از ده هزار درمانگر در جایگاه پزشک، روان‌شناس، روان‌پزشک، پرستار و مددیار، یکی از مهم‌ترین اجزای سازمان بهداشت و درمان در کشور می‌باشد، اگرچه ممکن است اصلاً «به حساب نیاید»! این شبکه، که در طی ده سال تلاش مجموعه‌های دانشگاهی و دولتی طراحی و فعال شده است، با چالش‌ها...

full text

خیزش نظامی چین و چالش های پیش روی هژمونی آمریکا

خیزش نظامی چین یکی از مهمترین رخدادهای تاریخ مدرن روابط بین الملل است. این کشور بیش از دو دهه است که با در پیش گرفتن سیاست های عقلایی در دو حوزه ی داخلی و بین المللی به پیشرفت های عظیمی نایل آمده است. کسب این موفقیت ها در ترکیب با قابلیت های وسیع این کشور، آن را به قدرتی بزرگ و تاثیرگذار و یکی از کاندیداهای ابرقدرتی در قرن بیست و یکم تبدیل ساخته است. از آنجا که ایالات متحده خود را تنها ابرقدرت ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران

جلد ۱۷، شماره ۲، صفحات ۸۳-۸۴

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023